Centralna izborna komisija BiH (CIK) je, uprkos pandemiji Korone, odlučila da raspiše lokalne izbore 2020. godine, a to je prava prilika da se podsjetimo šta su najavile, a šta ispunile lokalne vlasti.
U Nevesinju je od 2016. godine na vlasti šira koalicija predvođena SNSD-om.
Tokom predizborne kampanje Nevesinjcima je najavljen niz investicija, kao i kulturološki, politički i demografski preporod opštine.
Kroz cjelokupnu kampanju se provlačila teza da se mora staviti moratorijum na dodatna zapošljavanja u lokalnoj upravi. Nakon preuzimanja kormila, novoizabrani načelnik Avdalović je u prvoj sedmici opštinsku kasu opteretio ugovorima za novog vozača i člana kabineta, a nakon toga su nagrađeni i poslušnici iz kampanje. Ista praksa se nastavila i u svim javnim preduzećima, tako da sada nadpolovični iznos iz budžeta se izdvaja za naknade radnicima.
Od preuzimanja vlasti u opštinsku administraciju i javna preduzeća zaposleno je na desetke radnika, a pri tom je raspisan minimalan broj konkursa (ovo lako može da se provjeri u arhivama medija ).
Nedugo zatim, skupštinska većina izglasava i dugoročno zaduženje od 3 miliona maraka. Ovim novcem, uz pomoć republičkih organa, realizovani su projekti sanacije dvije glavne gradske ulice, a Nevesinje je dobilo i Centralni spomenik borcima svih odbrambeno-otadžbinskih ratova.
Prilikom svečanog otvaranja spomenika Milorad Dodik izrekao je nekoliko obećanja koja do danas nisu ni uzeta u razmatranje.
- Obećanje da će u Nevesinju u narednim mjesecima riješiti problem egzistencije djece porodica poginulih boraca je jedna od većih obmana, jer je u međuvremenu posao dobila njih nekolicina, Više zbog lojalnosti, nego zbog samog statusa djeteta palog borca.
- Drugo obećanje koje je Dodik izrekao istog dana odnosilo se na otvaranje nove fabrike u Nevesinju (bez dodatnih objašnjenja), koja će zapošljavati stotinjak osoba otišlo je niz vjetar, a u međuvremenu Nevesinje je, zbog bahatosti sadašnje i prethodne vlasti izgubilo stabilan pogon fabrike Svisslion Takovo.
- Treće obećanje odnosilo se na renoviranje saobraćajnice od Nevesinja do međuentitetske linije razdvajanja ka Mostaru, a sve što je učinjeno je izgradnja kružnog toka na početku te dionice puta. Simptomatično je što je novoj vlasti zasmetao i pjesnik Aleksa Šantić, čiji se spomenik nalazio na mjestu sadašnjeg kružnog toka, a maturska šetnja oko grada, polaganje cvijeća i prisjećanje na pjesnika koji je uzvišeno govorio o Nevesinjcima je obesmišljeno.
Najvažnije predizborno obećanje se odnosilo na vodosnabdijevanje. Uz podršku Vlade RS i HET-a ovaj projekat je realizovan. Istovremeno javnost je ostala uskraćena za informacije šta se dešava sa projektima koji su trebali da se paralelno realizuju. Projekat izgradnje prečistača vode na jezeru Alagovac i projekti oko poboljšanja kanalizacionog sistema i vodosnabdijevanja više se ne pominju.
Najavljivala se demografska borba kroz unapređenje privredne djelatnosti, ali to je izostalo. Povremeni šturi izvještaji koji govore o smanjenju nezaposlenosti su odraz potražnje za radnicima u crnogorskom, hrvatskom primorju, kao i u susjednom Mostaru. Jos jedan parametar koji doprinosi (prividu) smanjenja nezaposlenosti je, evidentno, manji broj stanovnika.
Dio radnika je egzistenciju našao u realizaciji projekta „HE Dabar“, ali zbog otežanih uslova, loše plate (dio se isplaćuje u koverti, narodski rečeno na ruke) veći dio kvalifikovanih radnika je sreću potražio na radovima oko izgradnje Pelješkog mosta u Hrvatskoj.
Po već uhodanoj matrici u RS lokalna vlast je pred prethodne Opšte izbore asfaltirala nekolicinu gradskih ulica, kao i u prigradskim naseljima, a mnogi su upućivali kritike da se radilo u odnosu kakvi su bili izborni rezultati u tim mjesnim zajednicama.
Osim nekolicine izvrsnih mladih ljudi na koje Nevesinje mora biti ponosno, nova vlast je napravila veoma loše kadrovske izbore. Za rukovodioce su birani podobni, u opštinsku administraciju su birani vječiti studenti, a tek neki mladi kadar je opravdao dijelić očekivanja.
Ono što je pohvalno je unapređenje komunalnih usluga i gradske čistoće, dok se veći dio kritika u toj oblasti mora uputiti na adresu nesavjesnih građana.
Uništavanje šumskog potencijala i krađa šume, zarad održavanja egzistencije, odvija se svakodnevno uz prećutnu saglasnost lokalne vlasti koja na ovaj način kupuje socijalni mir.
Prethodnu 2019. godinu je obilježila Mitrovdanska povelja koja je uručena poslaniku Iliji Tamindžiji za sve ovo gore pobrojano. Ta povelja je podijelila građane na one koji dotičnog slave kao spasioca i ove druge koji su mu ratnih devedesetih dodijelili medalju dezertera.
U izbornu 2020. godinu Nevesinje je ušlo tiho, a korona je naprasno prekinula komešanja koja prate izbornu kampanju. U ovoj kalendarskoj godini nije učinjeno ništa što bi olakšalo život stanovnika opštine koja je, izgleda, vječito hvaljena i uzdizana u ratu, a marginalizovana u miru.
Izbori će se održati, u narednim mjesecima će najvažnije riječi biti: asfalt, gledaćemo nešto, za koga glasaju tvoji, hej rođak na listi sam…), a Nevesinjcima će ostati sumorna realnost protkana šarama Potemkinovih sela.
Dopisnik redakcije iz Nevesinja