Zanimljivosti

DOGODILO SE NA DANAŠNJI DAN 27. JULA

916. – Umro slovenski prosvjetitelj Kliment Ohridski, učenik slovenskih prosvjetitelja, solunskih Grka Ćirila i Metodija, jedan od najistaknutijih pisaca stare slovenske književnosti.

1189. – U Nišu srpski veliki župan Stefan Nemanja i njemački car Fridrih Prvi Barbarosa, koji je predvodio vojsku krstaša na putu ka Bliskom istoku, sklopili sporazum o saradnji, što je prvi srpsko-njemački ugovor.

1789. – Kongres SAD osnovao Odjeljenje za spoljne poslove, preteču Stejt departmenta.

1824. – Rođen francuski pisac Aleksandar Dima – Sin, koji je udario temelje pozorišne društvene drame.

1835. – Rođen italijanski pisac Đozue Karduči, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1906, profesor Univerziteta u Bolonji.

1839. – Između Kine i Velike Britanije izbio “Opijumski rat” pošto su kineske vlasti u kantonskoj luci zaplijenile i uništile 20.000 sanduka opijuma. Rat je 1842. završen porazom Kine, koja je primorana da Britancima ustupi Hong Kong, otvori pet luka za britansku trgovinu, plati ratnu odštetu i zaključi neravnopravan ugovor kojim je britanskim građanima u Kini dala velike privilegije.

1841. – U dvoboju poginuo ruski pisac Mihail Jurjevič LJermontov, čije su čak i pjesme koje je napisao kao dječak ušle u mnoge antologije.

1844. – Umro engleski hemičar i fizičar DŽon Dalton, jedan od osnivača atomske teorije materije.

1872. – Rođen srpski kompozitor i dirigent Stanislav Binički, autor “Marša na Drinu”. Kompoziciju i solo pjevanje je studirao u Minhenu, a po dolasku u Beograd osnovao je vojni orkestar.

1905. – Rođen jugoslovenski slikar Petar Lubarda, član Srpske akademije nauka i umjetnosti, jedan od naših najznačajnijih slikara 20. vijeka.

1915. – Rođen italijanski operski pjevač Mario del Monako, koga su kritičari proglasili “tenorom epohe”.

1917. – Umro švajcarski hirurg Emil Teodor Koher, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1909. Ispitivao je funkciju štitne žlijezde i znatno doprinio razvoju savremene hirurgije.

1921. – Kanadski ljekari Frederik Grant Benting i Čarls Best prvi put izolovali insulin, što je ubrzo omogućilo efikasno liječenje do tada smrtonosne šećerne bolesti.

1941. – Srpski ustanici u Lici u Drugom svjetskom ratu oslobodili mjesto Srb, razorili prugu Knin-Drvar, razbili u klancu kod Srba četu ustaša i potom zauzeli Otrić i Donji Lapac. Ustanak protiv ustaša i njemačkih okupatora je poslije Kninske krajine zahvatio Dalmaciju, Kordun, Baniju, zapadnu Slavoniju. Dan napada na Srb je u vrijeme postojanja SFR Jugoslavije proslavljan kao dan ustanka naroda Hrvatske.

1941. – Srpski ustanici u Drugom svjetskom ratu zauzeli Drvar i Grahovo u borbi koju su poveli protiv ustaša i njemačkih okupatora. Napad na Drvar je u vrijeme postojanja SFR Jugoslavije proslavljan kao dan ustanka naroda Bosne i Hercegovine.

1954. – Velika Britanija i Egipat postigli sporazum o okončanju 72-godišnje britanske kontrole nad Sueckim kanalom.

1955. – Austrija, aktivni saučesnik nacističke NJemačke u Drugom svjetskom ratu, obnovila državni suverenitet pošto su je poslije 17 godina napustile strane trupe – njemačke nakon poraza Trećeg rajha 1945, a savezničke deset godina potom.

1965. – Američki avioni u Vijetnamskom ratu prvi put napali protivvazdušne sisteme sjevernovijetnamske armije.

1967. – Umro srpski pisac Veljko Petrović, član Srpske akademije nauka i umjetnosti, koji je pretežno pisao o Vojvodini, njenom ambijentu i ljudima.

1970. – Umro portugalski diktator Antonio de Oliveira Salazar, koji je gvozdenom rukom vladao zemljom i portugalskim kolonijama od 1933. do smrti.

1980. – U izbjeglištvu u Kairu umro bivši iranski šah Mohamed Reza Pahlavi, koji je vladao Iranom 37 godina.

1984. – Umro engleski filmski i pozorišni glumac DŽejms Mejsn, koji je najčešće tumačio karakterne uloge pametnih i sebi okrenutih ličnosti.

1985. – U državnom udaru u Ugandi svrgnut predsjednik Milton Apolo Obote, koji je bio šef države od 1966. do 1971, kad ga je oborio Idi Amin Dada, i ponovo od 1979. do 1985. Novim šefom države se proglasio genaral Tito Okelo.

1990. – Bjelorusija proglasila nezavisnost od SSSR.

1993. – U Ženevi počela desetodnevna konferencija na kojoj su, prvi put poslije tri mjeseca, direktno pregovarali predstavnici triju zaraćenih strana u bivšoj BiH – srpske, muslimanske i hrvatske. Osim međunarodnih predstavnika, na skupu su učestvovali lideri Jugoslavije i Hrvatske, ali konferencija nije uspjela da zaustavi građanski rat u bivšoj BiH.

1995. – Na sjednici Skupštine Republike Srpske Krajine /RSK/, održanoj u Topuskom, Milan Babić izabran za premijera Republike, a istog dana Glavni štab Srpske vojske Krajine proglasio opštu mobilizaciju u južnom dijelu RSK zbog pojačane koncentracije hrvatske vojske.

1996. – Tokom Olimpijskih igara u Atlanti eksplodirala bomba u zabavnom parku, usmrtivši dvoje i ranivši 110 ljudi.

2000. – Predsjedavajući Savjeta ministara BiH Spasoje Tuševljak i hrvatski premijer Ivica Račan objavili u Sarajevu odluku Hrvatske Vlade o prelasku državne granice između BiH i Hrvatske samo sa ličnom kartom, te potpisali Sporazum o predaji i prihvatanju lica i Sporazum o carinskoj saradnji.

2004. – Najveća muslimanska dobrotvorna organizacija u SAD “Holi lend fondacija” optužena za pranje novca i finansiranje terorista, uključujući i Hamas, počev od 1988. godine. /kraj/p